Uniform Resource Locator

W tym artykule zbadamy wpływ, jaki Uniform Resource Locator wywarł na współczesne społeczeństwo. Od momentu pojawienia się Uniform Resource Locator przyciąga uwagę i zainteresowanie ludzi w każdym wieku i o każdym pochodzeniu, stając się tematem dyskusji w różnych kręgach społecznych. Przez lata Uniform Resource Locator ewoluował i dopasowywał się do zmian kulturowych i technologicznych, pozostając istotnym w stale zmieniającym się świecie. W tej eksploracji przyjrzymy się, jak Uniform Resource Locator wpłynął na nasze życie, od jego implikacji w polityce i ekonomii, po wpływ na kulturę popularną i rozrywkę.
Relacje między URI a URL i URN

URL (ang. uniform resource locator) – ujednolicony format adresowania (określania lokalizacji) zasobów (informacji, danych, usług) stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych. Standard URL opisany jest w dokumencie RFC 1738 ↓.

Tak zwany adres URL najczęściej kojarzony jest z adresami stron WWW, ale ten format adresowania służy do określania lokalizacji wszelkich zasobów dostępnych w Internecie.

Opis formatu

Elementy adresu

URL składa się ze schematu (ang. scheme), czyli części określającej rodzaj zasobu/usługi, dwukropka i części zależnej od rodzaju zasobu (ang. scheme-specific part) zawsze zaczynającej się od ukośnika /, czyli ma postać:

<schemat> : <specyficzna dla schematu część hierarchiczna>
  • Przykład prostego adresu URL:
http://www.wikipedia.orghttps://wiki95.com/pl/URL
\__/   \_______________/\_______/
 |            |             |
protokół     host        ścieżka
        (adres serwera)  do zasobu
  • Przykład rozbudowanego adresu URL:
http://hans:[email protected]:8080/demo/example.cgi?land=de&stadt=aa
\__/   \__/ \____/ \_____________/ \__/\_______________/ \______________/
 |      |     |           |         |          |                 |
 |    login   |          host      port     ścieżka           ścieżka
protokół    hasło  (adres serwera)         do zasobu        wyszukiwania

Często oprogramowanie, szczególnie przeglądarki internetowe, akceptuje także niepoprawne formy adresów – pominięty separator // czy określenie protokołu http://, np.:

wikipedia.orghttps://wiki95.com/pl/URL

Rodzaj zasobu (schemat)

Nazwa schematu (usługi) może składać się z małych liter, cyfr, plusa, dywiza oraz kropki. Ze względu na możliwość występowania pomyłek, na ogół akceptowane są przez oprogramowanie także wielkie litery. Popularne rodzaje zasobów:

  • ftp – usługa FTP
  • http – usługa WWW
  • https – usługa szyfrowanego protokołu HTTP
  • telnet – usługa telnet
  • nntp – usługa Usenet
  • wais – usługa WAIS
  • gopher – usługa Gopher
  • news – usługa Usenet
  • mailto – poczta elektroniczna
  • fileplik lokalny
  • jid – Jabber/XMPP

Część zależna od rodzaju zasobu

Część zależna od rodzaju usługi zwykle przybiera jedną z postaci:

  • W przypadku zasobów będących plikami:
//adres_serwera:port/sciezka_dostępu
Jeżeli port jest standardowy dla danego rodzaju zasobu, jest pomijany i stosuje się formę uproszczoną:
//adres_serwera/sciezka_dostępu
W niektórych przypadkach (np. usługa FTP) może być wymagane podanie nazwy użytkownika i hasła:
//nazwa_użytkownika:hasło@adres_serwera/sciezka_dostępu
ale najczęściej zarówno nazwa_użytkownika, jak i hasło nie są wymagane i mogą być pominięte. Należy także zauważyć, że podawanie hasła w ten sposób może doprowadzić do naruszenia bezpieczeństwa systemu – w łatwy sposób niepowołana osoba może takie hasło przejąć.
nazwa_uzytkownika@adres_serwera

Zobacz też

Linki zewnętrzne