Złota wolność

W dzisiejszym świecie Złota wolność stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu wielu różnych osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na społeczeństwo, gospodarkę czy kulturę, Złota wolność to temat, który nie pozostawia nikogo obojętnym. Od swojego pochodzenia i ewolucji po implikacje w teraźniejszości i przyszłości, Złota wolność wywołał debatę w różnych obszarach, generując sprzeczne opinie i prowadząc do refleksji na temat jego znaczenia i wpływu. Dlatego konieczne jest głębsze zagłębienie się w badania i analizę Złota wolność, aby kompleksowo zrozumieć jego wpływ i zakres w bieżącym kontekście. Biorąc pod uwagę tę rzeczywistość, konieczne jest podejście do tematu Złota wolność z różnych perspektyw, aby zaoferować globalną i wzbogacającą wizję, która zaspokoi ciekawość i zainteresowanie wszystkich czytelników.
Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja R.P. 1573. Jan Matejko

Złota wolność – określenie swobód i przywilejów, przysługujących szlachcie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Ustrój ten czerpał w głównej mierze z filozofii Arystotelesa, religii katolickiej oraz praktyki Republiki Weneckiej. Nazwa spopularyzowana w 1597 roku.

Historia

Akt Konfederacji Warszawskiej 1573

Wieleć mamy swobód w tej naszej koronie
Cóż gdy się nie staramy i nie dbamy o nie
Przeważa prywatnych pożytków chciwości
Bardziej dbamy o włości, a nie o wolności
Słobody niż swobody głowę nam mozolą
Niż złotą wolność bardziej złoto wolą

Wespazjan Kochowski, „O wolności polskiej” 1674

Początek praw gwarantujących w Polsce i Litwie niespotykaną w ówczesnej Europie wolność szlachecką stanowiły także artykuły henrykowskie spisane na sejmie elekcyjnym 20 maja 1573 roku, a następnie przedstawione do podpisania Henrykowi Walezemu jako warunek objęcia tronu Rzeczypospolitej.

Swobody religijne i wolność wyznania gwarantował mieszkańcom Rzeczypospolitej Akt Konfederacji Warszawskiej z 28 stycznia 1573 roku.

W obronie tych swobód szlachta mogła zwoływać konfederacje lub rokosze (prawo oporu).

Podstawowe prawa i przywileje

Zobacz też

Przypisy