Yıldız Suikastı
 | |
| Bölge | Yıldız Hamidiye Camii önü |
|---|---|
| Tarih | 21 Temmuz 1905 |
| Silahlar | 120 kg patlayıcı |
| Ölü | 26 |
| Yaralı | 58 |
| İşleyenler | Ermeni Devrimci Federasyonu |
Yıldız Suikastı, 21 Temmuz 1905 günü Osmanlı padişahı II. Abdülhamit'e karşı Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından Yıldız Hamidiye Camii önünde yapılmış bombalı bir suikast girişimidir.
Doğu Anadolu Bölgesi'nde bağımsız bir Ermeni Devleti kurulmasını isteyen Ermeni Devrimci Federasyonu yanlısı bir grup Ermeni Osmanlı padişahı II. Abdülhamit'i öldürmeyi planladı. Bu amaçla bir atlı arabaya 120 kg miktarında patlayıcı yerleştirerek Padişah'ın cuma selamlığından sonra Yıldız Hamidiye Camii önündeki yoluna yerleştirdiler. Suikast için Padişah'ın kendi arabasına yürüyüş süresi (1 dakika 42 saniye) gibi en ince ayrıntı dahi hesaplanmıştı. Patlayıcıların içine konduğu arabaya metal parçaları doldurulup bombanın etkisi artırılmıştı. Ancak Şeyhülislam Cemaleddin Efendi'nin Sultan Abdülhamit'e bir soru sorarak geciktirmesi üzerine bomba Sultan Abdülhamit'in etki alanı dışındayken patladı ve padişah hiçbir zarar görmeden kurtuldu.
Patlama sonucu civardaki halk arasında 26 kişi öldü ve 58 kişi yaralandı. Olaydan sonra yapılan araştırma sonucu olaya karışan 40 kişinin kimlikleri belirlendi. Bunlardan 15 kişi yakalanarak tutuklandı. Belçika vatandaşı Edward Joris'in suikast girişiminin lideri olduğu sonucuna varıldı. Edward Joris iki yıl hapis yattıktan sonra serbest bırakıldı.
Sultan Abdülhamit'in suikast girişiminde kurtulması hoşuna gitmeyen şair Tevfik Fikret "Bir Lâhza-i Ta'ahhur" (Bir Anlık Duraklama) adlı şiirinde şu mısraları yazmıştır:
Ey şanlı avcı, damını bihûde kurmadın.
Attın fakat yazık ki, yazıklar ki, vurmadın
Kaynakça
- ^ Planları Suya Düştü, Türkiye Gazetesi, 19 Nisan 2007[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Belge, Murat (2000). İstanbul Gezi Rehberi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. ISBN 975-333-002-2.
- ^ "New York Times, 19 Ocak 1908". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2010.